- porady
- technologia
- często zadawane pytania
- testy
- pojemność mAh
- pojemność znamionowa
- everActive
- porównanie
- trwałość akumulatorków
- efektywność akumulatorków
- napięcie akumulatorka
- skumulowana energia
- baterie vs akumulatorki
- LR03 AAA
- LR6 AA
- eneloop
- AG13 LR1154 LR44
- delta v
- cykle ładowania
- rezystancja wewnętrzna
- stopień naładowania
- CR 2032
- efekt pamięci
- badanie akredytowane
- SR44 357
- baterie słuchowe 675
- SR626 377
- baterie zegarkowe
- polaryzacja
- mAh
- pasywacja
- ls 14250
- ls 14500
Akumulatorki AA, AAA i inne Ni-MH, akumulatorki Li-ion 18650 i podobne - jak interpretować pojemność i liczbę cykli ładowania podawane w specyfikacjach
1. Pojemność akumulatorka
Wyjaśnimy, czy pojemność akumulatorka spada samoczynnie w czasie. A może wraz z kolejnymi cyklami ładowania? Czy nie jest tak, że przedmiotowy akumulatorek 2600 mAh powinien trzymać pełną pojemność przez cały okres swojej eksploatacji, czyli np. przez 500 kolejnych cykli ładowania/rozładowania?
Każdy akumulator ulega powoli degradacji od momentu, gdy tylko opuści fabrykę. Są to procesy nieodwracalne, więc nawet nieużywany akumulator może okazać się bezużyteczny po upływie odpowiednio długiego czasu. Jak długi jest to okres zależy od rodzaju/typu i pojemności akumulatora. Pewną regułą jest tutaj zasada, że im bardziej wysilony/bardziej pojemny akumulator w danym rozmiarze, tym szybciej będzie ulegał samoczynnej degradacji. I tak w przypadku międzynarodowych norm technicznych IEC, w przypadku typowych akumulatorków Ni-MH (w tym popularnych rozmiarów AA R6, AAA R03) określa się dopuszczalną trwałą degradację pojemności nawet na poziomie 20% względem nominalnej wartości już po upływie pierwszego roku. Po 2 latach zgodnie z normą nie ma już nawet wymogu, który musi spełnić dany akumulator przy pomiarze pojemności.
Oczywiście dobrej jakości akumulatorki powinny starzeć się dużo wolniej niż dopuszczają to normy. Sam efekt samoczynnego starzenia jest też prawie pomijalny w akumulatorkach o najniższych pojemnościach, jednak musimy mieć to na uwadze i unikać niepewnych źródeł zakupu, gdzie możemy kupić produkt niskiej jakości lub zwyczajnego leżaka magazynowego.
Podobnie, błędnym przeświadczeniem jest to, że nasz akumulator będzie wykazywał cały czas tą samą, wysoką pojemność np. 2600 mAh przez kolejne 500 cykli ładowania. Tutaj zgodnie z oficjalnymi normami, koniec żywotności akumulatorka Ni-MH może wystąpić dopiero, gdy osiągnie on ok. 60% ze swojej pierwotnej pojemności. Tym samym pełną, nominalną pojemność 2600 mAh uzyskamy tylko na początku eksploatacji naszego akumulatorka, natomiast na końcu eksploatacji, dopuszczalne wartości będą znacznie niższe - nawet poniżej 1600 mAh! W przypadku akumulatorów Li-ion jako koniec żywotności częściej przyjmuje się wartość 80% względem nominalnej pojemności.
2. Cykle ładowania
Producent deklaruje 500 cykli, a posiadane akumulatorki "nie przeżywają" nawet 100. Wyjaśniamy z czego to wynika.
Trwałość liczona w liczbie cykli ładowania jest również zależna od wieku akumulatorków. W przypadku kilkuletniego akumulatora, w szczególności o wys. pojemności, samoczynna degradacja związana z jego wiekiem, może być szybsza niż naturalne zużycie wynikające z cykli ładowania/rozładowania.
Inną kwestią jest sposób w jaki producenci dokonują określenia wartości cykli ładowania swoich akumulatorków. Na przestrzeni lat zmieniało się to nawet w technicznych normach. W przypadku powszechnych akumulatorków Ni-MH nadal typowe jest podawanie ilości cykli połówkowych (gdzie akumulator rozładowywany jest w ok. 50%), a taka wartość jest zawsze kilkukrotnie wyższa od ilości pełnych cykli. Przez przyjętą dowolność w określaniu żywotności / ilości cykli ładowania ciężko jest tą wartość porównać między różnymi akumulatorkami.
Dodatkowo producent mierzy ilość cykli w warunkach laboratoryjnych - akumulatorki nie są ani zbyt głęboko rozładowywane, ani specjalnie przeładowywane.
W typowych warunkach użytkowania, często nie sposób uniknąć zbyt głębokiego rozładowania akumulatorka, a czasem jego przeładowania - a to ma bardzo negatywny wpływ na docelową żywotność takiego ogniwa. Nawet uważane powszechnie za bardzo odporne i wybaczające błędy akumulatorki Ni-MH z każdym zbyt głębokim rozładowaniem lub znacznym przeładowaniem nieodwracalnie mogą tracić część ze swojej pojemności. Nawet uważany za najlepszy - japoński akumulator AA 2450 mAh, który ma wytrzymać 150 pełnych cykli ładowania, w domowych warunkach często nie "pożyje" dłużej jak około 75 cykli.
Także w tym wypadku, najlepiej wypadają akumulatorki mniej wysilone, o niższych pojemnościach - one wykażą najwyższą żywotność (mierzoną w cyklach ładowania) w typowych zastosowaniach.
Podsumowanie
Podstawowym wnioskiem płynącym z tego artykułu powinna być zasada aby kupować akumulatorki zgodnie z naszymi potrzebami, nie kupować ich mocno na zapas.
Kwestie starzenia się akumulatorków i warunków użytkowania mają bardzo duży wpływ na ich pojemność i niezawodność w trakcie dłuższej eksploatacji.
Po raz kolejny okazuje się, że nie zawsze droższy, bardziej pojemny akumulator będzie dla nas lepszy.
W przypadku urządzeń, które działają na akumulatorkach wiele tygodni, lepiej jest zastosować akumulatorki o niższych pojemnościach, np. 700-800 mAh w przypadku rozmiaru AAA, 1900-2000 mAh w przypadku rozmiaru AA, czy 2200-2600 mAh w przypadku akumulatorów Li-ion 18650. Takie akumulatory wytrzymują zwykle kilkakrotnie więcej cykli ładowania i znacznie wolniej ulegają samoczynnemu starzeniu i degradacji. Najpojemniejsze i najbardziej wysilone akumulatorki są lepsze do profesjonalnych zastosowań, z krótkimi okresami między kolejnymi ładowaniami, gdzie chwilowa wydajność, czas działania akumulatorków jest priorytetem.
Innym istotnym wnioskiem jest fakt, że deklarowana przez producenta pojemność dla danego akumulatorka jest wiążąca tylko dla ogniw fabrycznie nowych. W przypadku zakupu np. 2-letniego akumulatorka, nie mamy żadnej gwarancji na utrzymanie jakichkolwiek parametrów. Dlatego konieczny jest racjonalny wybór pewnego sprzedawcy.
Kopiowanie treści artykułu lub jego części bez zgody przedstawiciela firmy Baltrade sp. z o.o. jest zabronione.