Kategorie
Akumulatorki Ni-MH
Baterie alkaliczne
Akumulatory Li-ion
Baterie do aparatów słuchowych
Ładowarki akumulatorków
Testy produktów
Tabele zamienników baterii
Baterie guzikowe
Karty i inne nośniki pamięci
Baterie litowe
Powerbanki
Wydarzenia
Lampy UV
Ładowanie urządzeń

Twoja przeglądarka nie obsługuje elementów typu canvas

Czy szybkie ładowanie szkodzi akumulatorkom Ni-MH? Jak poprawnie naładować akumulatorki niklowo-metalowo-wodorkowe?

Autor: Michał Seredziński
2020-04-03
icon
90
icon
2


Zrozumiałe jest to, że nie chcemy doprowadzić do zbyt szybkiego zużycia akumulatorków poprzez ich zbyt szybkie ładowanie.
Trzeba mieć jednak świadomość co w istocie oznacza szybkie ładowanie. Przed laty była moda na ładowarki 15, 30, 45-minutowe. To były faktycznie szybkie ładowarki.
Te ładowarki dysponowały prądem ładowania 2A i więcej na każde zainstalowane ogniwo.
Generalnie w przypadku technologii Ni-MH z akumulatorem nic złego się nie dzieje dopóki temperatura regularnie nie przekracza 50 st. C podczas ładowania. Ta granica w tych szybkich ładowarkach dość często była przekraczana, a same ładowarki praktycznie całkowicie zniknęły z rynku.

Technologia Ni-MH jest uważana za powszechnie bezpieczną m.in. z uwagi na bezinwazyjną możliwość odprowadzenia (transferu) nadmiaru dostarczonej energii w postaci ciepła - dopóki ciepło jest trzymane w ryzach, szkody dla akumulatorka być nie powinno.
Także podsumowując ten wątek - dla nowego akumulatorka 2000 mAh, prąd 1A (czas ładowania nieco ponad 2h) nie jest jeszcze przesadnie wysoki, realne problemy z ciepłem zaczynają się pojawiać dopiero przy wartościach 1C (gdzie C to pojemność akumulatorka), czyli 2000mA w przypadku akumulatora 2000 mAh, 2600mA dla akumulatora 2600 mAh itd.

Wiem już kiedy mówimy o szybkim ładowaniu lub wysokim prądzie ładowania, nie rozumiem jednak z czego wynikają problemy z wolnym ładowaniem, czy zbyt niskim prądem ładowania?

Ładowanie typowego akumulatorka Ni-MH kończy się wtedy, gdy napięcie na akumulatorze osiąga maksymalną wartość (ta wartość może być inna dla każdego akumulatorka, a nawet cyklu ładowania, gdyż zależy od wielu czynników, jak temperatury, czy prądu ładowania), a następnie zaczyna powoli spadać. Kłopot w tym, że przy prądzie 0.1C (np. 190 mA dla akumulatorka 1900 mAh) to zjawisko nigdy nie nastąpi. Przy 0.2C (380 mA dla akumulatora 1900 mAh) nadal efekt będzie minimalny. Pokażemy to niżej na odpowiednich wykresach.

Przecież na moim akumulatorze o pojemności 1900 mAh producent wyraźnie pisze "Standard charge: 190 mA for 16h".

Zapis "standard charge" w takiej formie, jaką widzimy na akumulatorkach (niezależnie od producenta) jest wymogiem norm IEC/EN - dotyczy ładowania uprzednio rozładowanego do 1.0V akumulatora, prądem 0.1C przez okres 16h - bez udziału żadnej automatyki, kontroli napięcia itp.
W dobie zaawansowanych ładowarek jest to zapis / wymóg w dużej mierze bezsensowny, nie mający nic wspólnego z realnym zaleceniem. Jednak co do zasady musi być umieszczony na akumulatorze, określa warunki w jakich producent gwarantuje osiągnięcie pojemności minimalnej akumulatora.

Jak wygląda charakterystyka ładowania akumulatorka prądami 0.1C, 0.2C, 0.5C i 1C? Jakie są konsekwencje takiego ładowania?
Obrazujemy to na przykładzie akumulatorka everActive Silver Line AA R6 2000, o pojemności minimalnej 1900 mAh.

1. Ładowanie prądem 0.1C, czyli 190 mA w przypadku akumulatorka 1900 mAh.

Przyjmuje się, że przy tak niskim prądzie ładowania, ładowanie powinno trwać ok. 14-16h. Jedynym wyznacznikiem pełnego naładowania jest tutaj czas i fakt, że napięcie na akumulatorze zostało w pewnym momencie ustabilizowane, choć nadal powoli rośnie.

Jak widać napięcie na akumulatorze, nawet po upływie 16h cały czas rośnie, pomimo, że akumulator został już naładowany do pełna. W takich warunkach każda ładowarka automatyczna może mieć problem z prawidłową oceną pełnego naładowania. W rezultacie bardzo często akumulatorek jest niedoładowywany lub przeładowywany - w przypadku regularnego przeładowywania doprowadzamy do szybszego zużycia naszych ogniw. W przypadku regularnego niedoładowania nasze ogniwo może zostać dotknięte tzw. efektem leniwej baterii i możemy mieć problemy z pełnym wykorzystaniem jego możliwości.

2. Ładowanie 0.2C, czyli 380 mA dla akumulatorka 1900 mAh.

Akumulatorek został naładowany w ok. 6h. W takich warunkach widać już minimalny spadek napięcia pod koniec procesu ładowania. Jak pokażemy niżej jest to jednak zmiana bardzo niewielka.

Spadek napięcia przy prądzie 0.2C wyniósł zaledwie 3 mV. Dobre ładowarki mikroprocesorowe są w stanie wyłapać różnice rzędu 2-3 mV i ładowanie w takich warunkach ma szanse poprawnie się zakończyć. Jednak z uwagi na bardzo niewielki charakter zmiany (spadku) napięcia w ostatniej fazie, taki sposób ładowania nadal niesie ze sobą ryzyko błędnej oceny naładowania przez ładowarkę.
Jeżeli nasza ładowarka pozwala nam na wybór prądu ładowania, to wartość 0.2C powinna być traktowana jako minimalna.

3. Ładowanie 0.5C, czyli 950 mA dla akumulatorka 1900 mAh.

Ładowanie zajęło nieco ponad 2h. Tym razem już widać dość charakterystyczny garb napięcia pod koniec ładowania. Zmiana jest już wyraźnie widoczna.

Spadek napięcia przy prądzie 0.5C wyniósł tutaj 15 mV. Większość ładowarek nie powinna już mieć problemu z prawidłową oceną momentu pełnego naładowania.
Przy prądzie ładowania rzędu 1000 mA w kompaktowych, popularnych ładowarkach może jednak pojawić się problem natury termicznej, związany z generowaniem ciepła przez samą ładowarkę. Zmiany temperatury "z zewnątrz" potrafią skutecznie zakłócić proces ładowania akumulatorka, co czasem powoduje również jego nadmierne nagrzanie się.

Analizując powyższe wykresy wiemy już dlaczego często przyjmuje się, że optymalnym prądem ładowania jest wartość z zakresu 0.2-0.5C.

4. Ładowanie 1C, czyli 1900 mA dla akumulatorka 1900 mAh.

Ładowanie zostało zakończone w niewiele ponad godzinę. Zmiana napięcia jest bardzo widoczna, jego spadek jest jeszcze bardziej stromy. Jak widzimy, im wyższy prąd ładowania, tym łatwiej zauważyć spadek napięcia na akumulatorku pod koniec ładowania.

Spadek napięcia wyniósł tym razem blisko 20 mV. Różnica stosunkowo duża, jednak akumulatorek już był wyraźnie ciepły pod koniec ładowania.

Jeżeli dodamy do tego możliwe kłopoty z nagrzewaniem się samej ładowarki możemy mieć problem z utrzymaniem odpowiednio niskiej temperatury ogniwa, co może skończyć się ze znacznym przeładowaniem i przegrzaniem akumulatorka.

Przy prądach rzędu 1C często zaleca się aktywne chłodzenie ładowarki, lub dodatkowe, czułe czujniki temperatury.
Przy prądzie ładowania 1C i wyższym zdarza się też, że akumulatorek zostaje lekko niedoładowany - ładowanie może zostać zakończone przedwcześnie z uwagi na szybki wzrost temperatury.

Podsumowując, prądy rzędu 0.1C (p.1) są często zbyt niskie aby automatycznie, poprawnie wykryć moment pełnego naładowania. Oczywiście są na rynku ładowarki, które to potrafią, jednak kupując najprostszą ładowarkę, gdzie producent deklaruje czas ładowania 10h lub dłuższy musimy być świadomi możliwych konsekwencji i kompromisów w przyjętym algorytmie ładowania.

Prądy 0.2C-0.5C (p.2,p.3) są uważane za najbardziej optymalne, pozwalają ładowarkom automatycznym na poprawną ocenę momentu pełnego naładowania akumulatorka. Przy tych prądach jest również najmniejsze ryzyko przegrzania akumulatorka.

Prądy 0.5C-1C (p.4) - przy tych wartościach ważna jest temperatura otoczenia i samej ładowarki podczas ładowania - wszelkie nagłe zmiany temperatury mogą zakłócić proces ładowania i doprowadzić do niebezpiecznego nagrzania akumulatorka. Tak wysokie prądy ładowania będą też dużo bardziej rozgrzewać akumulatorki, które są już częściowo zużyte i wyeksploatowane.

Prądy powyżej 1C - to już to co nazywamy zbyt wysokim prądem ładowania. Zalecamy unikać regularnego korzystania z wszelkich ładowarek 15-30 minutowych. Co prawda te ładowarki mają często dodatkowe chłodzenie, jednak mimo to mają często problemy z precyzyjnym naładowaniem akumulatorków i mogą prowadzić do ich szybszego zużycia. Często jest też problem z ładowaniem akumulatorków częściowo zużytych.

 

Autor: Michał Seredziński
Kopiowanie zawartości tekstu lub jego części bez zgody przedstawiciela firmy Baltrade sp. z o.o. jest zabronione.

Tagi:
często zadawane pytania, delta v, porady, testy
icon
90
icon
2
Komentarze
liczba komentarzy: 6
Dodaj komentarz

  • Witam ! Dziękuję serdecznie za obszerne i profesjonalne informacje*Bardzo mi pomogły w przygotowaniu do powrotu, do używania akyumulatorków NiMh*Pozdrawiam !
    icon
    0
    icon
    0
  • najbardziej zaciekawiło mnie to że 1,9Ah aku przyjął (odczytane z wykresu):
    0,1C - 3,1Ah
    0,2C - 2,6Ah
    0,5C - 2,2Ah
    1,0C - 2,2Ah
    więc zasadnicze pytanie brzmi dla jakiego prądu rzeczywista ilość zgromadzonej energii była największa?
    icon
    0
    icon
    0
    • W każdym z tych przypadków rzeczywista ilość energii przyjęta przez akumulator była niemal identyczna, choć przy najwyższych prądach ładowania jest minimalnie (o kilka procent) niższa.

      Akumulator Ni-MH będzie "przyjmował" tak długo energię jak długo będziemy ją do niego dostarczali. Ta chemia ma tą zaletę, że nadwyżki energii, której nie jest w stanie przyjąć wytraca w formie ciepła - o ile tego ciepła nie ma zbyt dużo, wówczas jest to proces dość bezpieczny, z niewielkim wpływem na żywotność samego ogniwa.

      Niemniej zauważona obserwacja jest zgodna z praktyką - ogniwo 1,9Ah przy 0,1C zgodnie z odpowiednią normą IEC/PN-EN ładujemy do 3040 mAh - bez żadnej automatyki, licząc się z tym, że akumulator zostanie przeładowany - jednak z uwagi na niski prąd ładowania, ilość wydzielonego ciepła na akumulatorze będzie niewielka.

      Przy 0,2C mamy jeszcze teoretycznie 2 wyjścia - albo ładujemy ogniwo przez ok. 6,5h bez żadnej automatyki - ogniwo 1900 mAh jest wtedy ładowane do ok. 2500 mAh. Tutaj już ilość ciepła będzie istotnie wyższa, mimo mniejszego przeładowania ogniwa.
      Dlatego przy prądach 0,2C i wyższych potrzebna jest już zwykle dodatkowa automatyka, gdzie ładowarka stara się możliwie szybko wykryć moment pełnego naładowania ogniwa. Ilość władowanych mAh do pustego akumulatora stanowi zwykle wartość 105-120% jego faktycznej pojemności.
      Teraz im wyższy prąd ładowania tym przeładowanie ogniwa liczone w mAh jest zwykle niższe - mimo to temperatura końcowa ładowania będzie wyższa wraz z wyższym prądem ładowania.
      Przy prądach rzędu 2C zwykle ładowarka nie jest już w stanie bezpiecznie dostarczyć do akumulatora nawet 100% jego pojemności liczonej w mAh (temperatura jest już wysoka) - i taki akumulator może być niedoładowany.

      icon
      5
      icon
      0
  • Jak zwykle pełen profesjonalizm. Też mi miło odświeżyć sobie dobrze zaprezentowane wiadomości. Pozdrawiam.
    icon
    3
    icon
    0
  • Przepięknie opisany temat ładowania niklów, wiedzę na temat ładowania zdobyłem 15 lat temu, przypadkowo natrafiłem na tą stronę zobaczyłem 2 wykresy i przeczytałem całość w celu "odświeżenia". Używam liitokali 600 do przeróżnych ogniw litowych i niklów, ale nigdy bym nie wpadł na pomysł ładować niklowego prądem 1C ( 2 ampery) o.O przecież ładowarka go za szybko odetnie i będzie tylko w 3/4 naładowany swojej całej pojemności. Jeżeli już ktoś ma dany sprzęt na baterie AA lub AAA czy to lampa błyskowa czy to pilot, zegar, pad, diskman, postanowił używać akumulatorków niklowych, to niech nie mówi że "NIE MA CZASU" na ładowanie prądem 250-500 mA :) teraz 99% akumulatorków AA ma pojemność 2500 mAh, przyczyniając się do wzoru prądu 0,1C to ładowanie wynosi 250mA i takie też zalecam każdemu stosować w celu naładowania w pełni swojego aku, tzw. prąd dziesięciogodzinny, a w najgorszym przypadku używać 500mA.
    icon
    4
    icon
    2
  • Panie Michale, to bardzo dobry artykuł wyjaśniający jak powinno się ładować akumulatory niklowo wodorkowe i niklowo kadmowe. Szkoda, że taka rzetelna wiedza nie jest przekazywana powszechnie. I bez głupich docinków jak na elektrodzie, gdzie 75% wątku to jałowa dyskusja, kpiny i kłótnie.
    icon
    19
    icon
    0
  • Prosto, jasno i na temat. Brawo.
    icon
    12
    icon
    1

SPIS TREŚCI:

  1. POSTANOWIENIA OGÓLNE
  2. PODSTAWY PRZETWARZANIA DANYCH
  3. CEL, PODSTAWA, OKRES I ZAKRES PRZETWARZANIA DANYCH W SKLEPIE INTERNETOWYM
  4. ODBIORCY DANYCH W SKLEPIE INTERNETOWYM
  5. PROFILOWANIE W SKLEPIE INTERNETOWYM
  6. PRAWA OSOBY, KTÓREJ DANE DOTYCZĄ
  7. COOKIES W SKLEPIE INTERNETOWYM, DANE EKSPLOATACYJNE I ANALITYKA
  8. POSTANOWIENIA KOŃCOWE
  1. POSTANOWIENIA OGÓLNE
    1. Niniejsza polityka prywatności Sklepu Internetowego ma charakter informacyjny, co oznacza że nie jest ona źródłem obowiązków dla Usługobiorców lub Klientów Sklepu Internetowego. Polityka prywatności zawiera przede wszystkim zasady dotyczące przetwarzania danych osobowych przez Administratora w Sklepie Internetowym, w tym podstawy, cele i zakres przetwarzania danych osobowych oraz prawa osób, których dane dotyczą, a także informacje w zakresie stosowania w Sklepie Internetowym plików cookies oraz narzędzi analitycznych.
    2. Administratorem danych osobowych zbieranych za pośrednictwem Sklepu Internetowego jest Baltrade sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku (80-298), ul. Kartuska 493, wpisaną do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku VII Wydział Gospodarczy KRS pod numerem 0000599859, NIP 584-020-21-16, adres poczty elektronicznej: ehandel@hurt.com.pl, numer telefonu kontaktowego: 58 552 20 20 - zwana dalej "Administratorem" i będąca jednocześnie Usługodawcą Sklepu Internetowego i Sprzedawcą.
    3. Dane osobowe w Sklepie Internetowym przetwarzane są przez Administratora zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w szczególności zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) - zwane dalej "RODO" lub "Rozporządzenie RODO". Oficjalny tekst Rozporządzenia RODO: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32016R0679
    4. Korzystanie ze Sklepu Internetowego, w tym dokonywanie zakupów jest dobrowolne. Podobnie związane z tym podanie danych osobowych przez korzystającego ze Sklepu Internetowego Usługobiorcę lub Klienta jest dobrowolne, z zastrzeżeniem dwóch wyjątków: (1) zawieranie umów z Administratorem - niepodanie w przypadkach i w zakresie wskazanym na stronie Sklepu Internetowego oraz w Regulaminie Sklepu Internetowego i niniejszej polityce prywatności danych osobowych niezbędnych do zawarcia i wykonania Umowy Sprzedaży lub umowy o świadczenie Usługi Elektronicznej z Administratorem skutkuje brakiem możliwości zawarcia tejże umowy. Podanie danych osobowych jest w takim wypadku wymogiem umownym i jeżeli osoba, które dane dotyczą chce zawrzeć daną umowę z Administratorem, to jest zobowiązana do podania wymaganych danych. Każdorazowo zakres danych wymaganych do zawarcia umowy wskazany jest uprzednio na stronie Sklepu Internetowego oraz w Regulaminie Sklepu Internetowego; (2) obowiązki ustawowe Administratora - podanie danych osobowych jest wymogiem ustawowym wynikającym z powszechnie obowiązujących przepisów prawa nakładających na Administratora obowiązek przetwarzania danych osobowych (np. przetwarzanie danych w celu prowadzenia ksiąg podatkowych lub rachunkowych) i brak ich podania uniemożliwi Administratorowi wykonanie tychże obowiązków.
    5. Administrator dokłada szczególnej staranności w celu ochrony interesów osób, których przetwarzane przez niego dane osobowe dotyczą, a w szczególności jest odpowiedzialny i zapewnia, że zbierane przez niego dane są: (1) przetwarzane zgodnie z prawem; (2) zbierane dla oznaczonych, zgodnych z prawem celów i niepoddawane dalszemu przetwarzaniu niezgodnemu z tymi celami; (3) merytorycznie poprawne i adekwatne w stosunku do celów, w jakich są przetwarzane; (4) przechowywane w postaci umożliwiającej identyfikację osób, których dotyczą, nie dłużej niż jest to niezbędne do osiągnięcia celu przetwarzania oraz (5) przetwarzane w sposób zapewniający odpowiednie bezpieczeństwo danych osobowych, w tym ochronę przed niedozwolonym lub niezgodnym z prawem przetwarzaniem oraz przypadkową utratą, zniszczeniem lub uszkodzeniem, za pomocą odpowiednich środków technicznych lub organizacyjnych.
    6. Uwzględniając charakter, zakres, kontekst i cele przetwarzania oraz ryzyko naruszenia praw lub wolności osób fizycznych o różnym prawdopodobieństwie i wadze zagrożenia, Administrator wdraża odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, aby przetwarzanie odbywało się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i aby móc to wykazać. Środki te są w razie potrzeby poddawane przeglądom i uaktualniane. Administrator stosuje środki techniczne zapobiegające pozyskiwaniu i modyfikowaniu przez osoby nieuprawnione, danych osobowych przesyłanych drogą elektroniczną.
    7. Wszelkie słowa, wyrażenia i akronimy występujące w niniejszej polityce prywatności i rozpoczynające się dużą literą (np. Sprzedawca, Sklep Internetowy, Usługa Elektroniczna) należy rozumieć zgodnie z ich definicją zawartą w Regulaminie Sklepu Internetowego dostępnym na stronach Sklepu Internetowego.
  2. PODSTAWY PRZETWARZANIA DANYCH
    1. Administrator uprawniony jest do przetwarzania danych osobowych w przypadkach, gdy – i w takim zakresie, w jakim – spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków: (1) osoba, której dane dotyczą wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych w jednym lub większej liczbie określonych celów; (2) przetwarzanie jest niezbędne do wykonania umowy, której stroną jest osoba, której dane dotyczą, lub do podjęcia działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem umowy; (3) przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na Administratorze; lub (4) przetwarzanie jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez Administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem.
    2. Przetwarzanie danych osobowych przez Administratora wymaga każdorazowo zaistnienia co najmniej jednej z podstaw wskazanych w pkt. 2.1 polityki prywatności. Konkretne podstawy przetwarzania danych osobowych Usługobiorców i Klientów Sklepu Internetowego przez Administratora są wskazane w kolejnym punkcie polityki prywatności – w odniesieniu do danego celu przetwarzania danych osobowych przez Administratora.
  3. CEL, PODSTAWA, OKRES I ZAKRES PRZETWARZANIA DANYCH W SKLEPIE INTERNETOWYM
    1. Każdorazowo cel, podstawa, okres i zakres oraz odbiorcy danych osobowych przetwarzanych przez Administratora wynika z działań podejmowanych przez danego Usługobiorcę lub Klienta w Sklepie Internetowym. Przykładowo jeżeli Klient decyduje się na dokonanie zakupów w Sklepie Internetowym i wybierze odbiór osobisty zakupionego Produktu zamiast przesyłki kurierskiej, to jego dane osobowe będą przetwarzane w celu wykonania zawartej Umowy Sprzedaży, ale nie będą już udostępniane przewoźnikowi realizującemu przesyłki na zlecenie Administratora.
    2. Administrator może przetwarzać dane osobowe w Sklepie Internetowym w następujących celach, na następujących podstawach, w okresach oraz w następującym zakresie:

      Cel przetwarzania danych Podstawa prawna przetwarzania i okres przechowywania danych Zakres przetwarzanych danych
      Wykonanie Umowy Sprzedaży oraz przesłanie spersonalizowanej informacji handlowej w ramach marketingu bezpośredniego.

      Wykonanie umowy o świadczenie Usługi Elektronicznej.

      Podjęcie działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem w/w umów.      		 Artykuł 6 ust. 1 lit. b i f) Rozporządzenia RODO (wykonanie umowy oraz prawnie uzasadniony interes administratora).

      Dane są przechowywane przez okres niezbędny do wykonania, rozwiązania lub wygaśnięcia w inny sposób zawartej umowy.

      Dane są przechowywane przez okres istnienia prawnie uzasadnionego interesu realizowanego przez Administratora, nie dłużej jednak niż przez okres przedawnienia roszczeń w stosunku do osoby, której dane dotyczą, z tytułu prowadzonej przez Administratora działalności gospodarczej. Okres przedawnienia określają przepisy prawa, w szczególności kodeksu cywilnego (podstawowy termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata, a dla umowy sprzedaży dwa lata).      		 Zakres maksymalny: imię i nazwisko; adres poczty elektronicznej; numer telefonu kontaktowego; adres dostawy (ulica, numer domu, numer lokalu, kod pocztowy, miejscowość), adres zamieszkania/prowadzenia działalności/siedziby (jeżeli jest inny niż adres dostawy) oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP) Usługobiorcy lub Klienta.
      Marketing. Artykuł 6 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia RODO (zgoda).

      Dane przechowywane są do momentu wycofania zgody przez osobę, której dane dotyczą na dalsze przetwarzanie jej danych w tym celu.      		 Adres poczty elektronicznej.
      Wyrażenie przez Klienta opinii o zawartej Umowie Sprzedaży. Artykuł 6 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia RODO.

      Dane przechowywane są do momentu wycofania zgody przez osobę, której dane dotyczą na dalsze przetwarzanie jej danych w tym celu.      		 Adres poczty elektronicznej.
      Prowadzenie ksiąg podatkowych lub rachunkowych. Artykuł 6 ust. 1 lit. c) Rozporządzenia RODO w zw. z art. 74 ust. 2 ustawy o rachunkowości z dnia 30 stycznia 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 395).

      Dane są przechowywane przez okres wymagany przepisami prawa nakazującymi Administratorowi przechowywanie ksiąg podatkowych (do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego, chyba że ustawy podatkowe stanowią inaczej) lub rachunkowych (5 lat, licząc od początku roku następującego po roku obrotowym, którego dane dotyczą).      		 Imię i nazwisko; adres zamieszkania/prowadzenia działalności/siedziby (jeżeli jest inny niż adres dostawy), nazwa firmy oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP) Usługobiorcy lub Klienta.
      Ustalenie, dochodzenie lub obrona roszczeń jakie może podnosić Administrator lub jakie mogą być podnoszone wobec Administratora. Artykuł 6 ust. 1 lit. f) Rozporządzenia RODO.

      Dane są przechowywane przez okres istnienia prawnie uzasadnionego interesu realizowanego przez Administratora, nie dłużej jednak niż przez okres przedawnienia roszczeń w stosunku do osoby, której dane dotyczą, z tytułu prowadzonej przez Administratora działalności gospodarczej. Okres przedawnienia określają przepisy prawa, w szczególności kodeksu cywilnego (podstawowy termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata, a dla umowy sprzedaży dwa lata).      		 Imię i nazwisko; numer telefonu kontaktowego; adres poczty elektronicznej; adres dostawy (ulica, numer domu, numer lokalu, kod pocztowy, miejscowość), adres zamieszkania/prowadzenia działalności/siedziby (jeżeli jest inny niż adres dostawy) oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP) Usługobiorcy lub Klienta.
  4. ODBIORCY DANYCH W SKLEPIE INTERNETOWYM
    1. Dla prawidłowego funkcjonowania Sklepu Internetowego, w tym dla realizacji zawieranych Umów Sprzedaży konieczne jest korzystanie przez Administratora z usług podmiotów zewnętrznych (takich jak np. dostawca oprogramowania, kurier, czy podmiot obsługujący płatności). Administrator korzysta wyłącznie z usług takich podmiotów przetwarzających, którzy zapewniają wystarczające gwarancje wdrożenia odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych, tak by przetwarzanie spełniało wymogi Rozporządzenia RODO i chroniło prawa osób, których dane dotyczą.
    2. Przekazanie danych przez Administratora nie następuje w każdym wypadku i nie do wszystkich wskazanych w polityce prywatności odbiorców lub kategorii odbiorców – Administrator przekazuje dane wyłącznie wtedy, gdy jest to niezbędne do realizacji danego celu przetwarzania danych osobowych i tylko w zakresie niezbędnym do jego zrealizowania. Przykładowo, jeżeli Klient korzysta z odbioru osobistego, to jego dane nie będą przekazywane przewoźnikowi współpracującemu z Administratorem.
    3. Dane osobowe Usługobiorców i Klientów Sklepu Internetowego mogą być przekazywane następującym odbiorcom lub kategoriom odbiorców:
      1. przewoźnicy / spedytorzy / brokerzy kurierscy - w przypadku Klienta, który korzysta w Sklepie Internetowym ze sposobu dostawy Produktu przesyłką pocztową lub przesyłką kurierską, Administrator udostępnia zebrane dane osobowe Klienta wybranemu przewoźnikowi, spedytorowi lub pośrednikowi realizującemu przesyłki na zlecenie Administratora w zakresie niezbędnym do zrealizowania dostawy Produktu Klientowi.
      2. podmioty obsługujące płatności elektroniczne lub kartą płatniczą - w przypadku Klienta, który korzysta w Sklepie Internetowym ze sposobu płatności elektronicznych lub kartą płatniczą Administrator udostępnia zebrane dane osobowe Klienta wybranemu podmiotowi obsługującemu powyższe płatności w Sklepie Internetowym na zlecenie Administratora w zakresie niezbędnym do obsługi płatności realizowanej przez Klienta.
      3. dostawcy systemu ankiet opiniujących - w przypadku Klienta, który zgodził się na wyrażenie opinii o zawartej Umowie Sprzedaży, Administrator udostępnia zebrane dane osobowe Klienta wybranemu podmiotowi dostarczającemu system ankiet opiniujących zawarte Umowy Sprzedaży w Sklepie Internetowym na zlecenie Administratora w zakresie niezbędnym do wyrażenia przez Klienta opinii za pomocą systemu ankiet opiniujących.
      4. dostawcy usług zaopatrujący Administratora w rozwiązania techniczne, informatyczne oraz organizacyjne, umożliwiające Administratorowi prowadzenie działalności gospodarczej, w tym Sklepu Internetowego i świadczonych za jego pośrednictwem Usług Elektronicznych (w szczególności dostawcy oprogramowania komputerowego do prowadzenia Sklepu Internetowego, dostawcy poczty elektronicznej i hostingu oraz dostawcy oprogramowania do zarządzania firmą i udzielania pomocy technicznej Administratorowi) - Administrator udostępnia zebrane dane osobowe Klienta wybranemu dostawcy działającemu na jego zlecenie jedynie w przypadku oraz w zakresie niezbędnym do zrealizowania danego celu przetwarzania danych zgodnego z niniejszą polityką prywatności.
      5. dostawcy usług księgowych, prawnych i doradczych zapewniający Administratorowi wsparcie księgowe, prawne lub doradcze (w szczególności biuro księgowe, kancelaria prawna lub firma windykacyjna) - Administrator udostępnia zebrane dane osobowe Klienta wybranemu dostawcy działającemu na jego zlecenie jedynie w przypadku oraz w zakresie niezbędnym do zrealizowania danego celu przetwarzania danych zgodnego z niniejszą polityką prywatności.
  5. PROFILOWANIE W SKLEPIE INTERNETOWYM
    1. Rozporządzenie RODO nakłada na Administratora obowiązek informowania o zautomatyzowanym podejmowaniu decyzji, w tym o profilowaniu, o którym mowa w art. 22 ust. 1 i 4 Rozporządzenia RODO, oraz – przynajmniej w tych przypadkach – istotne informacje o zasadach ich podejmowania, a także o znaczeniu i przewidywanych konsekwencjach takiego przetwarzania dla osoby, której dane dotyczą. Mając to na uwadze Administrator podaje w tym punkcie polityki prywatności informacje dotyczące możliwego profilowania.
    2. Administrator może korzystać w Sklepie Internetowym z profilowania do celów marketingu bezpośredniego, ale decyzje podejmowane na jego podstawie przez Administratora nie dotyczą zawarcia lub odmowy zawarcia Umowy Sprzedaży, czy też możliwości korzystania z Usług Elektronicznych w Sklepie Internetowym. Efektem korzystania z profilowania w Sklepie Internetowym może być np. przypomnienie o niedokończonych zakupach, wskazanie propozycji Produktu, który może odpowiadać zainteresowaniom lub preferencjom danej osoby. Mimo profilowania to dana osoba podejmuje swobodnie decyzję, czy będzie chciała skorzystać z otrzymanej propozycji Produktu.
    3. Osoba, której dane dotyczą, ma prawo do tego, by nie podlegać decyzji, która opiera się wyłącznie na zautomatyzowanym przetwarzaniu, w tym profilowaniu, i wywołuje wobec tej osoby skutki prawne lub w podobny sposób istotnie na nią wpływa.
  6. PRAWA OSOBY, KTÓREJ DANE DOTYCZĄ
    1. Prawo dostępu, sprostowania, ograniczenia, usunięcia lub przenoszenia - osoba, której dane dotyczą, ma prawo żądania od Administratora dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia („prawo do bycia zapomnianym”) lub ograniczenia przetwarzania oraz ma prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także ma prawo do przenoszenia swoich danych. Szczegółowe warunki wykonywania wskazanych wyżej praw wskazane są w art. 15-21 Rozporządzenia RODO.
    2. Prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie – osoba, której dane przetwarzane są przez Administratora na podstawie wyrażonej zgody (na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) lub art. 9 ust. 2 lit. a) Rozporządzenia RODO), to ma ona prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.
    3. Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego – osoba, której dane przetwarzane są przez Administratora, ma prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego w sposób i trybie określonym w przepisach Rozporządzenia RODO oraz prawa polskiego, w szczególności ustawy o ochronie danych osobowych. Organem nadzorczym w Polsce jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
    4. Prawo do sprzeciwu - osoba, której dane dotyczą, ma prawo w dowolnym momencie wnieść sprzeciw – z przyczyn związanych z jej szczególną sytuacją – wobec przetwarzania dotyczących jej danych osobowych opartego na art. 6 ust. 1 lit. e) (interes lub zadania publiczne) lub f) (prawnie uzasadniony interes administratora), w tym profilowania na podstawie tych przepisów. Administratorowi w takim przypadku nie wolno już przetwarzać tych danych osobowych, chyba że wykaże on istnienie ważnych prawnie uzasadnionych podstaw do przetwarzania, nadrzędnych wobec interesów, praw i wolności osoby, której dane dotyczą, lub podstaw do ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń.
    5. Prawo do sprzeciwu dot. marketingu bezpośredniego - jeżeli dane osobowe są przetwarzane na potrzeby marketingu bezpośredniego, osoba, której dane dotyczą, ma prawo w dowolnym momencie wnieść sprzeciw wobec przetwarzania dotyczących jej danych osobowych na potrzeby takiego marketingu, w tym profilowania, w zakresie, w jakim przetwarzanie jest związane z takim marketingiem bezpośrednim.
    6. W celu realizacji uprawnień, o których mowa w niniejszym punkcie polityki prywatności można kontaktować się z Administratorem poprzez przesłanie stosownej wiadomości pisemnie lub pocztą elektroniczną na adres Administratora wskazany na wstępie polityki prywatności lub korzystając z formularza kontaktowego dostępnego na stronie Sklepu Internetowego.
  7. COOKIES W SKLEPIE INTERNETOWYM, DANE EKSPLOATACYJNE I ANALITYKA
    1. Pliki Cookies (ciasteczka) są to niewielkie informacje tekstowe w postaci plików tekstowych, wysyłane przez serwer i zapisywane po stronie osoby odwiedzającej stronę Sklepu Internetowego (np. na dysku twardym komputera, laptopa, czy też na karcie pamięci smartfona – w zależności z jakiego urządzenia korzysta odwiedzający nasz Sklep Internetowy). Szczegółowe informacje dot. plików Cookies, a także historię ich powstania można znaleźć m.in. tutaj: http://pl.wikipedia.org/wiki/Ciasteczko.
    2. Administrator może przetwarzać dane zawarte w plikach Cookies podczas korzystania przez odwiedzających ze strony Sklepu Internetowego w następujących celach:
      1. identyfikacji Usługobiorców jako zalogowanych w Sklepie Internetowym i pokazywania, że są zalogowani;
      2. zapamiętywania Produktów dodanych do koszyka w celu złożenia Zamówienia;
      3. zapamiętywania danych z wypełnianych Formularzy Zamówienia, ankiet lub danych logowania do Sklepu Internetowego;
      4. dostosowywania zawartości strony Sklepu Internetowego do indywidualnych preferencji Usługobiorcy (np. dotyczących kolorów, rozmiaru czcionki, układu strony) oraz optymalizacji korzystania ze stron Sklepu Internetowego;
      5. prowadzenia anonimowych statystyk przedstawiających sposób korzystania ze strony Sklepu Internetowego;
      6. remarketingu, to jest badania cech zachowania odwiedzających Sklep Internetowy poprzez anonimową analizę ich działań (np. powtarzające się wizyty na określonych stronach, słowa kluczowe itp.) w celu stworzenia ich profilu i dostarczenia im reklam dopasowanych do ich przewidywanych zainteresowań, także wtedy kiedy odwiedzają oni inne strony internetowe w sieci reklamowej firmy Google Inc. oraz Facebook Ireland Ltd.
      7. śledzenia zanonimizowanego ruchu użytkowników na stronie internetowej przez narzędzie Hotjar; Hotjar rejestruje zachowania użytkowników w sposób anonimowy (nie pozwalający na odczytanie wypełnianych formularzy), w szczególności są to informacje o systemie operacyjnym i przeglądarce internetowej, przeglądane podstrony, czas spędzony w serwisie, przejścia pomiędzy poszczególnymi podstronami w ramach naszego serwisu, źródło, z którego przechodzisz do naszego serwisu, miejsca kliknięć myszką.
    3. Standardowo większość przeglądarek internetowych dostępnych na rynku domyślnie akceptuje zapisywanie plików Cookies. Każdy ma możliwość określenia warunków korzystania z plików Cookies za pomocą ustawień własnej przeglądarki internetowej. Oznacza to, że można np. częściowo ograniczyć (np. czasowo) lub całkowicie wyłączyć możliwość zapisywania plików Cookies – w tym ostatnim wypadku jednak może to mieć wpływ na niektóre funkcjonalności Sklepu Internetowego (przykładowo niemożliwym może okazać się przejście ścieżki Zamówienia poprzez Formularz Zamówienia z uwagi na niezapamiętywanie Produktów w koszyku podczas kolejnych kroków składania Zamówienia).
    4. Ustawienia przeglądarki internetowej w zakresie plików Cookies są istotne z punktu widzenia zgody na korzystanie z plików Cookies przez nasz Sklep Internetowy – zgodnie z przepisami taka zgoda może być również wyrażona poprzez ustawienia przeglądarki internetowej. W braku wyrażenia takiej zgody należy odpowiednio zmienić ustawienia przeglądarki internetowej w zakresie plików Cookies.
    5. Szczegółowe informacje na temat zmiany ustawień dotyczących plików Cookies oraz ich samodzielnego usuwania w najpopularniejszych przeglądarkach internetowych dostępne są w dziale pomocy przeglądarki internetowej oraz na poniższych stronach (wystarczy kliknąć w dany link):

    6. Administrator może korzystać w Sklepie Internetowym z usług Google Analytics, Universal Analytics dostarczanych przez firmę Google Inc. (1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA) oraz z usługi Piksel Facebooka dostarczanej przez firmę Facebook Ireland Limited (4 Grand Canal Square, Grand Canal Harbour, Dublin 2, Irlandia). Usługi te pomagają Administratorowi analizować ruch w Sklepie Internetowym. Gromadzone dane przetwarzane są w ramach powyższych usług w sposób zanonimizowany (są to tzw. dane eksploatacyjne, które uniemożliwiają identyfikację osoby) do generowania statystyk pomocnych w administrowaniu Sklepie Internetowym. Dane te mają charakter zbiorczy i anonimowy, tj. nie zawierają cech identyfikujących (danych osobowych) osoby odwiedzające stronę Sklepu Internetowego. Administrator korzystając z powyższych usług w Sklepie Internetowym gromadzi takie dane jak źródła i medium pozyskania odwiedzjących Sklep Internetowy oraz sposób ich zachowania na stronie Sklepu Internetowego, informacje na temat urządzeń i przeglądarek z których odwiedzają stronę, IP oraz domenę, dane geograficzne oraz dane demograficzne (wiek, płeć) i zainteresowania.
    7. Możliwe jest zablokowanie w łatwy sposób przez daną osobę udostępniania Google Analytics informacji o jej aktywności na stronie Sklepu Internetowego - w tym celu można zainstalować dodatek do przeglądarki udostępniany przez firmę Google Inc. dostępny tutaj: https://tools.google.com/dlpage/gaoptout?hl=pl
    8. Administrator może korzystać w Sklepie internetowym z narzędzia Hotjar, zapewniane przez zewnętrzny podmiot, tj. Hotjar Limited, Level 2, St Julian’s Business Centre, 3, Elia Zammit Street, St Julian’s STJ 1000, Malta. Możesz sprzeciwić się tworzeniu przez Hotjar Twojego profilu użytkownika, przechowywania przez Hotjar informacji na temat Twojego korzystania z naszej strony oraz wykorzystywania plików cookies Hotjar tutaj: https://www.hotjar.com/policies/do-not-track/. Jeżeli jesteś zainteresowany szczegółami związanymi z przetwarzaniem danych w ramach Hotjar, zachęcamy do zapoznania się z polityką prywatności Hotjar: https://www.hotjar.com/legal/policies/privacy.
  8. POSTANOWIENIA KOŃCOWE
    Sklep Internetowy może zawierać odnośniki do innych stron internetowych. Administrator namawia by po przejściu na inne strony, zapoznać się z polityką prywatności tam ustaloną. Niniejsza polityka prywatności dotyczy tylko Sklepu Internetowego Administratora.